wtorek, 16 września 2014

Czasowniki nieregularne zakończone na -ER

Chciałam dziś napisać o rodzajnikach określonych i nieokreślonych. Zaczekam z tym jednak, gdyż zakupiłam książkę Jacka Perlina "Gramatyka języka portugalskiego", w której ponoć ten temat jest bardzo dobrze omówiony.

Dziś zajmiemy się odmianą czasowników nieregularnych zakończonych na -er.



eu
tu
ele
nós
eles
mieć
TER
tenho
tens
tem
temos
têm
widzieć
VER
vejo
vês

vemos
veem
czytać
LER
leio
lês

lemos
leem
robić
FAZER
faço
fazes
faz
fazemos
fazem
mówić
DIZER
digo
dizes
diz
dizemos
dizem
przynosić
TRAZER
trago
trazes
traz
trazemos
trazem



eu
tu
ele
nós
eles
wiedzieć
SABER
sei
sabes
sabe
sabemos
sabem
móc
PODER
posso
podes
pode
podemos
podem
chcieć
QUERER
quero
queres
quer
queremos
querem
tracić
PERDER
perco
perdes
perde
perdemos
perdem
kłaść
PÔR
ponho
pões
põe
pomos
põem


Jest jeszcze kilka innych, lecz inna odmiana jest tylko w jednej osobie, tak jak np. przy saber, poder, querer czy perder.

mieć wartość - VALHER - eu valho
mieścić się - CABER - eu caibo
mierzyć - MEDIR - eu meço

piątek, 12 września 2014

Nazwy zawodów i narodowości

Dziś słownictwo dotyczące zawodów i narodowości. Grupy słówek ułożone są zgodnie z porządkiem alfabetycznym. Polecam poukładać sobie zdania z tymi wyrazami na podstawie zaimków i czasowników, które poznaliśmy w poprzednich lekcjach.

imię - o nome
język - a língua
kraj - o país
narodowość - a nacionalidade
zawód - a profissão

adwokat - o advogado
architekt - o architeto
dyrektor - o diretor
ekonomista - o economista
inżynier - o engenheiro
lekarz - o médico
kelner - o empregado da mesa
kierowca - o motorista
kucharz - o cozinheiro
malarz - o pintor
nauczyciel - o professor
ogrodnik - o jardineiro
pielęgniarka - a enfermeira
piekarz - o padeiro
policjant - o polícia
recepcjonistka - a rececionista
sekretarka - a secretária
stolarz - o carpinteiro
strażak - o bombeiro
student - o estudante
tłumacz (ustny) - o intérprete
tłumacz - o tradutor
uczeń - o aluno


amerykański - americano
Anglia - a Inglaterra
angielski - inglês
Austria - a Áustria
austriacki - austríaco
Belgia - a Bélgica
belgijski - belga
Brazylia - o Brasil
brazylijski - brasileiro
Francja - a França
francuski - francês
Hiszpania - a Espanha
hiszpański - espanhol
Holandia - a Holanda
holenderski - holandês
Japonia - o Japão
japoński - japonês
Niemcy - a Alemanha
niemiecki - alemão
Polska - a Polónia
polski - polaco*
Portugalia - Portugal
portugalski - português
Rosja - a Rússia
USA - os Estados Unidos da América
Szwecja - a Suécia
szwedzki - sueco
Szwajcaria - a Suiça
szwajcarski - suiço
Włochy - a Itália
włoski - italiano


* polaco - tylko w wersji europejskiej, po brazylijsku powiemy: polonês

Małe ćwiczenie, ułóżcie zdania z podanych wyrazów:

O/Rafaela/intérprete/é/mas/João/é/a/engenheiro/.
Qual/a/é/do/nacionalidade/Kurt/?
Eu/professora/e/sou/portuguesa/sou/.
Como/se chama/é que/recepcionista/a/?
Você/engenheiro/é/arquiteto/ou/?

Nie podaję odpowiedzi. Jeśli ktoś zdecyduje się rozwiązać i nie będzie pewien, niech zostawi komentarz ze swoim rozwiązaniem. Odpowiem jak najprędzej.

środa, 3 września 2014

Czasowniki regularne i zwrotne - odmiana

W języku portugalskim wyróżnić można 3 grupy czasowników regularnych: zakończone na AR, na ER i na IR. Niestety czasowniki nieregularne również mają takie końcówki, będzie się po prostu trzeba z nimi zapoznać. W kolejnym poście postaram się je przedstawić. Ale przejdźmy do regularnych - tutaj też znajdą się wyjątki, lecz będą one uzasadnione fonetycznie, nie trzeba więc będzie nic zapamiętywać, wystarczy zrozumieć.

MORAR - mieszkać
eu moro
tu moras
ele/ela/você mora
nós moramos
eles/elas/vocês moram

Przykłady:
  • falar - mówić
    Que língua é que falas? - Jakim językiem mówisz?
    Falo polaco. - Mówię po polsku.
  • morar - mieszkać
    Onde é que moras? - Gdzie mieszkasz?
    Moro em Gdańsk na Polónia. - Mieszkam w Gdańsku w Polsce.
  • chamar - wołać (se chamar - nazywać się)
  • matar - zabić
  • pagar - płacić
  • pegar - złapać
  • telefonar a - dzwonić do
  • começar - zaczynać
  • tomar - wziąć
  • ensinar uma coisa a alguém - uczyć czegoś kogoś
  • esperar - czekać

    COMER - jeść
    eu como
    tu comes
    ele/ela/você come
    nós comemos
    eles/elas/vocês comem

    Przykłady i wyjątki:
  • conhecer - znać (eu conheço)
  • descer - schodzić (eu desço)
  • esquecer - zapominać (eu esqueço)
  • parecer - wydawać się (eu pareço)
  • abranger - zawierać, obejmować (eu abranjo)
  • proteger - chronić, bronić (eu protejo)
  • aprender - uczyć się
  • viver - żyć
  • chover - padać
  • compreender - rozumieć
  • escrever - pisać

    ABRIR - jeść
    eu abro
    tu abres
    ele/ela/você abre
    nós abrimos
    eles/elas/vocês abrem

    Przykłady i wyjątki:
  • vestir - wkładać, nosić (eu visto)
  • despir - rozebrać (eu dispo)
  • preferir (eu prefiro)
  • seguir - to follow (eu sigo)
  • conseguir - zdołać, osiągnąć (eu consigo)
  • corrigir - poprawiać (eu corrigo)
  • dirigir - kierować (eu dirijo)
  • sentir - czuć (eu sinto)
  • produzir - produkować (ele produz)
  • traduzir - tłumaczyć (ele traduz)

    CHAMAR-SE - nazywać się
    eu chamo-me
    tu chamas-te
    ele/ela/você chama-se
    nós chamamo-nos
    eles/elas/vocês chamam-se

    Uwaga: W pierwszej osobie liczby mnogiej w niektórych przypadkach stosujemy inwersję. Stosuje się ją w przeczeniu oraz z wyrazami, które ją powodują. Napiszę o tym przy okazji omawiania zaimków dopełnień bliższych i dalszych.
    Np. Como nos chamamos? - Jak się nazywamy?


    Inne ważne czasowniki:
  • fechar - zamykać
  • comprar - kupować
  • gostar de - lubić
  • jogar - grać
  • levantar - wstawać
  • ficar - zostawać
  • lavar - myć
  • usar - używać
  • apanhar - łapać
  • acabar - kończyć
  • andar - chodzić, uczęszczać
  • estudar - studiować
  • ganhar - wygrać
  • brincar - bawić się
  • girar - krążyć
  • almoçar - jeść obiad
  • jantar - jeść kolację
  • trabalhar - pracować
  • atender - odebrać
  • correr - biegać
  • arumar - sprzątać
  • receber - otrzymać
  • sentar (a) - siadać (przy)
  • sentar-se - siadać sobie [estar sebtado/a/os/as - siedzieć]
  • deitar-se - kłaść się [estar deitado/a/os/as - leżeć]