To, co odróżnia język portugalski od polskiego, to zdecydowanie czasowniki ser i estar, które najczęściej tłumaczy się jako być. Jeśli nie mieliście wcześniej do czynienia z hiszpańskim, może to wam sprawiać problemy. Dlatego właśnie ten post - oprócz odmiany tych nieregularnych czasowników, postaram się omówić zastosowanie i podać kilka przykładów użycia.
Poznamy tu również zaimki osobowe, nie będę temu poświęcać osobnego posta. Po prostu: ja - eu, ty - tu, on - ele, ona - ela, my - nós, wy - vocês, oni - eles, one - elas. Warto też zaznaczyć, że osoba druga i trzecia liczby mnogiej odmienia się tak samo.
Zastosowanie czasownika SER
W kolejnej notatce poznamy odmianę czasowników regularnych (3 typy) w czasie teraźniejszym. Niedługo zaznajomimy się też z rodzajnikami, wyrazami pytającymi, a później z odmianą czasowników nieregularnych. Przyjdzie też czas na okoliczniki miejsca (a co za tym idzie, poznamy czasownik haver) i wiele, wiele innych.
Przykłady pochodzą w większości z książki Gramática Ativa, 2 wzięłam z staff.amu.edu.pl/~inveling/pdf/Nowak-18.pdf. W przyszłości mam zamiar wymyślać własne przykłady.
Poznamy tu również zaimki osobowe, nie będę temu poświęcać osobnego posta. Po prostu: ja - eu, ty - tu, on - ele, ona - ela, my - nós, wy - vocês, oni - eles, one - elas. Warto też zaznaczyć, że osoba druga i trzecia liczby mnogiej odmienia się tak samo.
SER
eu sou | nós somos |
tu es | vocês/eles/elas são |
você/ele/ela é |
ESTAR
eu estou | nós estamos |
tu estás | vocês/eles/elas estou |
você/ele/ela está |
Zastosowanie czasownika SER
-
narodowości - nacionalidades
Vocês são portugueses? - Jesteście Portugalczykami?
Eu sou português, - Ja jestem Portugalczykiem,
mas ele é polaco. - ale on jest Polakiem. -
zawody - profissões
Sou professor - Jestem nauczycielem,Zauważmy, że nie stawiamy w tym przypadku rodzajników przed nazwami zawodów.
e o meu irmão é médico. - a mój brat jest lekarzem. -
pochodzenie - origem (de + nome (local))
Donde és? És de Lisboa? - Skąd jesteś? Jesteś z Lizbony?Przy okazji zauważmy, że z reguły miejscowości nie posiadają rodzajnika. Wiadomo jednak, że wyjątek potwierdza regułę. W tym przypadku wyjątkiem są nazwy miejscowości, które pochodzą od już istniejącego rzeczownika, tu mamy o porto - port.
Não, sou do Porto. - Nie, jestem z Porto. -
posiadanie - posse (de + nome)
O dicionário é do professor. - Słownik jest nauczyciela. -
godziny, dni tygodnia daty - horas, dias da semana, datas
Que horas são? - Która godzina?Przy okazji zauważmy, że godziny uzgadniamy zgodnie z ich liczbą.
É uma hora - jest pierwsza.
São duas horas. - jest druga. -
cechy stałe (przymiotniki, materiał) - adjetivo, matéria
A minha irmã é inteligente. - Moja siostra jest brdzo mądra.
A mesa é de madeira. - Stół jest z drewna.
O vestido é novo. - Sukienka jest nowa.
Ela é loura. - Ona jest blondynką.
W przykładach dla estar znajdziemy również przykłady zestawiające oba te czasowniki w jednym zdaniu. -
określenie położenia (charakter stały!) - situação gográfica
Gdańsk é na Polónia. - Gdańsk jest w Polsce.
Varsóvia é a capital da Polónia. - Warszawa jest stolicą Polski.
-
okolicznik miejsca - advérbio de lugar
O dicionário está ali. - Słownik jest tam. -
określenie położenia (zmienne) - em + local (sujeito móvel)
Eles estão no estrangeiro. - Oni są za granicą.
Está de férias no Algarve. - Jest na wakacjach w Algarve.
O livro está em cima da mesa. - Książka jest na stole. -
pogoda - tempo meteorológico
Está muito calor lá fora. - Jest bardzo zimo na zewnątrz. -
cechy zmienne (przymiotniki) adjectivo (característica temporária)
A sopa está quente. - Zupa jest ciepła.Kilka przykładów, by zauważyć różnicę:
Este bolo não está muito bom. - To ciastko nie jest zbyt dobre.
Hoje estou cansado. - Dziś jestem zmęczony.
Eles estão sentados à mesa. - Oni siedzą przy stole.O gato é preto. - Kot jest czarny.
O gato está doente. - Kot jest chory.
Os bolos desta pastelaria geralmente são óptimos, mas hoje não estão muito bons. - Ciasta z tej cukierni są zwykle wyśmienite, ale dziś nie są zbyt dobre.
A água do mar é salgada. - Woda z morza jest słona.
A sopa está salgada. - Zupa jest słona. -
com (z) + nome (rzeczownik) (= ter (mieć) + nome)
Estou com sede, - chce mi się pić,
mas não estou com fome. - ale nie jestem głodny. -
jak tam itp. - cumprimentar
Como está? - Jak leci?
Estou bem, obrigado. - Dobrze, dziękuję.
W kolejnej notatce poznamy odmianę czasowników regularnych (3 typy) w czasie teraźniejszym. Niedługo zaznajomimy się też z rodzajnikami, wyrazami pytającymi, a później z odmianą czasowników nieregularnych. Przyjdzie też czas na okoliczniki miejsca (a co za tym idzie, poznamy czasownik haver) i wiele, wiele innych.
Przykłady pochodzą w większości z książki Gramática Ativa, 2 wzięłam z staff.amu.edu.pl/~inveling/pdf/Nowak-18.pdf. W przyszłości mam zamiar wymyślać własne przykłady.
Witam,
OdpowiedzUsuńbardzo dobrze zostały wyjaśnione różnice między "ser" i "estar". To bardzo pomocne. Pragnę zwrócić jedynie uwagę, że chyba wkradł się błąd w tłumaczeniu jednego zdania.
Esta muito calor la fora. - Oznacza, że jest bardzo gorąco na zewnątrz, a nie bardzo zimno.
Bardzo fajne zestawienie, dziękuje !
OdpowiedzUsuń